تربیت و هرس درخت هلو یکی از مهم‌ترین اقدامات باغداران برای افزایش باردهی، بهبود کیفیت میوه و سلامت درخت است. درختان هلو به دلیل رشد سریع، نیاز به هرس منظم دارند تا نور کافی به شاخه‌ها برسد و تهویه مناسب انجام شود. در این مقاله، روش‌های اصولی تربیت درخت هلو و بهترین زمان و روش‌های هرس را بررسی خواهیم کرد.
فهرست مطالب
- 1 انواع روش‌های تربیت درخت هلو
- 2 2. مدل محور مرکزی اصلاح‌شده
- 3 بهترین زمان هرس درخت هلو
- 4 مراحل انجام هرس اصولی درخت هلو
- 5 انواع هرس درخت هلو
- 5.1 1. هرس فرمدهی
- 5.2 مرحله ۱: انتخاب شاخه‌های اصلی
- 5.3 مرحله ۲: حذف شاخه‌های اضافی
- 5.4 مرحله ۳: حفظ تعادل درخت
- 5.5 2. هرس باردهی
- 5.6 مرحله ۱: حذف شاخه‌های قدیمی و ضعیف
- 5.7 مرحله ۲:کاهش تراکم شاخه‌ها
- 5.8 مرحله ۳: حفظ شاخه‌های جوان و قوی
- 5.9 3. هرس جوانسازی (Rejuvenation)
- 5.10 مرحله ۱: حذف شاخه‌های قدیمی
- 5.11 مرحله ۲: کوتاه کردن شاخه‌های اصلی
- 5.12 مرحله ۳: حفظ شاخه‌های جوان
- 6 برنامه کوددهی درخت هلو
- 7 نتیجه‌گیری
انواع روش‌های تربیت درخت هلو
1. سیستم جامی (Open Center)
این روش محبوب‌ترین سیستم تربیت برای درخت هلو است، زیرا نورگیری عالی و تهویه مناسب را فراهم می‌کند. در این روش، تنه درخت تا ارتفاع 50 سانتی‌متری قطع شده و 3 تا 5 شاخه اصلی به عنوان بازوهای اصلی درخت انتخاب می‌شوند.
✅ مزایا:
دسترسی آسان‌تر به میوهها
کاهش احتمال بیماری‌های قارچی
افزایش کیفیت و رنگ‌دهی میوهها
2. مدل محور مرکزی اصلاح‌شده
در این مدل، یک شاخه مرکزی اصلی نگه داشته شده و شاخه‌های جانبی به صورت متوازن روی آن رشد می‌کنند. این روش بیشتر برای باغ‌هایی که از تراکم کاشت بالاتر استفاده می‌کنند، کاربرد دارد.
✅ مزایا:
رشد متعادل درخت
افزایش بازدهی در باغ‌های پرتراکم
کنترل بهتر رشد شاخه‌های جانبی
3. سیستم دوشاخه‌ای (V-Shape)
این روش برای افزایش باردهی و ایجاد فرم یکنواخت مناسب است. در این سیستم، دو شاخه اصلی به‌عنوان محورهای رشد درخت حفظ شده و سایر شاخه‌ها حذف می‌شوند.
✅ مزایا:
افزایش بهره‌وری باغ
سهولت در برداشت میوهها
نورگیری بهتر درخت
بهترین زمان هرس درخت هلو
هرس فرمدهی (در سالهای اولیه):
بهار و تابستان سال اول: انتخاب شاخه‌های اصلی و حذف شاخه‌های اضافی
زمستان سال دوم: تنظیم فرم درخت و کاهش شاخه‌های متراکم
هرس باردهی (برای درختان بالغ):
اواخر زمستان تا اوایل بهار: حذف شاخه‌های خشک، بیمار و نرک‌ها
تابستان: تنک کردن شاخه‌ها برای بهبود نورگیری و تهویه
هرس ترمیمی و جوانسازی:
برای درختان مسن و کم‌بارده، حذف شاخه‌های قدیمی و تحریک رشد جوانه‌های جدید ضروری است.
مراحل انجام هرس اصولی درخت هلو
حذف شاخه‌های خشک، بیمار و شکسته برای کاهش احتمال بیماری‌ها
قطع نرک‌ها و پاجوش‌ها که باعث هدررفت انرژی درخت می‌شوند
تنظیم تراکم شاخه‌ها برای افزایش نورگیری و تهویه مناسب
کنترل ارتفاع درخت برای سهولت در برداشت محصول و هرس‌های بعدی
استفاده از چسب هرس بر روی زخم‌های ایجادشده برای جلوگیری از عفونت
انواع هرس درخت هلو
1. هرس فرمدهی
هرس فرمدهی در سالهای اولیه رشد درخت انجام میشود و هدف آن ایجاد ساختار قوی و متعادل برای درخت است. مراحل هرس فرمدهی به شرح زیر است:
مرحله ۱: انتخاب شاخه‌های اصلی
در سال اول، پس از کاشت نهال، شاخه اصلی (راهبر) را به ارتفاع ۷۰ تا ۹۰ سانتیمتر قطع کنید.
در سال دوم، ۳ تا ۵ شاخه قوی و سالم را به عنوان شاخه‌های اصلی انتخاب کنید. این شاخه‌ها باید به طور یکنواخت در اطراف تنه اصلی قرار گرفته و زاویه مناسبی با تنه داشته باشند (حدود ۴۵ درجه).
مرحله ۲: حذف شاخه‌های اضافی
شاخه‌هایی که به سمت داخل رشد کردهاند یا با شاخه‌های اصلی تداخل دارند را حذف کنید.
شاخه‌های ضعیف، بیمار و خشک شده را نیز قطع کنید.
مرحله ۳: حفظ تعادل درخت
مطمئن شوید که شاخه‌های اصلی به طور متعادل در اطراف تنه قرار گرفتهاند تا درخت ساختار محکم و متوازنی داشته باشد.
2. هرس باردهی
هرس باردهی به منظور افزایش کیفیت و کمیت میوهها انجام میشود. این نوع هرس شامل مراحل زیر است:
مرحله ۱: حذف شاخه‌های قدیمی و ضعیف
شاخه‌هایی که در سالهای گذشته میوه دادهاند و دیگر باردهی مناسبی ندارند را حذف کنید.
شاخه‌های ضعیف، بیمار و خشک شده را نیز قطع کنید
مرحله ۲:کاهش تراکم شاخه‌ها
شاخه‌های متراکم را حذف کنید تا نور و هوا به راحتی در میان شاخه‌ها جریان یابد.
شاخه‌هایی که به سمت داخل رشد کردهاند را حذف کنید.
مرحله ۳: حفظ شاخه‌های جوان و قوی
شاخه‌های جوان و قوی را حفظ کنید، زیرا این شاخه‌ها میوه‌های باکیفیت‌تری تولید می‌کنند.
3. هرس جوانسازی (Rejuvenation)
هرس جوانسازی برای درختان مسن انجام میشود تا رشد جدید را تحریک کرده و عمر درخت را افزایش دهد. مراحل این نوع هرس به شرح زیر است:
مرحله ۱: حذف شاخه‌های قدیمی
شاخه‌های قدیمی و ضعیف را به طور کامل حذف کنید تا شاخه‌های جدید جایگزین آنها شوند.
مرحله ۲: کوتاه کردن شاخه‌های اصلی
شاخه‌های اصلی را به میزان یک سوم تا نصف طول آنها کوتاه کنید تا رشد جدید تحریک شود.
مرحله ۳: حفظ شاخه‌های جوان
شاخه‌های جوان و سالم را حفظ کنید تا درخت بتواند به سرعت بهبود یابد.
برنامه کوددهی درخت هلو
| زمان کوددهی | نوع کود | روش مصرف |
|---|---|---|
| قبل از گلدهی (اواخر زمستان – اوایل بهار) | فروت ست آبیاری و محلول‌پاشی | آبیاری / محلول‌پاشی |
| پس از ریزش گلبرگ‌ها (اوایل بهار) | نیتروژن و فسفر | آبیاری |
| اواسط بهار | ورون کمپلتو | آبیاری |
| تابستان (پس از تشکیل میوه) | پتاسیم و کلسیم | آبیاری / محلول‌پاشی |
| پاییز | فروت ست به صورت محلول‌پاشی | محلول‌پاشی |
نتیجه‌گیری
باغداران و کشاورزان عزیز به این نکته توجه داشته باشید که هرس و تربیت اصولی درخت هلو باعث افزایش باردهی، بهبود کیفیت میوهها و سلامت درخت میشود. انتخاب روش تربیت صحیح و مناسب و زمان‌بندی درست برای هرس و رعایت نکات کلیدی، به شما کمک می‌کند تا بهترین عملکرد را از درختان خود داشته باشید. همچنین، استفاده از برنامه کوددهی اصولی با روش‌های آبیاری و محلول‌پاشی، نقش مهمی در تغذیه و رشد بهینه درخت دارد و در آخر یک خداقوت خدمت تمام کشاورزان و باغداران عزیز کشورمون ایران، به امید ایرانی آبادتر، لطفا پیشنهادات و انتقاداتتون هم زیر همین مقاله بنویسید.
4 دیدگاه در “تربیت و هرس درخت هلو”
ممنون از مطالب مفیدی که در سایت قرار می دهید
درود جناب عبدالله سلامت باشید ممنون از همراهی شما.
سلام علیکم ممنون ازنهایت کارعکسی باشد بهتراست
سلام و درود بله حتما سعی میکنیم عکس های بیشتری بزاریم.