راهکارهای مقابله با پژمردگی گیاه

راهکارهای مقابله با پژمردگی به کمک عنصر سیلیسیم (si):

سیلیسیم جزء عناصر مفید برای گیاهان، با نام انگلیسی سیلیکون (Silicon) و از خانواده شبه فلزات است. این عنصر به شکل جامد، بلورین، ترد و سخت بوده که دارای رنگ آبی_ خاکستری درخشان است. میزان سیلیس در ماده خشک گیاهان از 5/0 تا ۴ درصد متغیر است. جذب این عنصر در گیاهان متفاوت است. بهترین راهکار برای از بین بردن پسیل باغات پسته می تواند این عنصر باشد. سیلیسیم موجب افزایش رشد و عملکرد محصولات کشاورزی، افزایش تحمل به تنش های غیر زیستی مانند سرما، خشکی، سمیت و…. تنش های زیستی مانند آفات و بیماری های مختلف می شود. به همین دلیل حضور این عنصر در تغذیه گیاه ضروری است. با ما همراه باشید تا با نقش و عملکرد این عنصر و علائم کمبود آن آشنا شوید.

مزایای فراوان سیلیسیم برای گیاه:

الف) کاهش مسمومیت آلومینیوم (AL):

آلومینیم یک عنصر بسیار سمی برای انواع مختلف گیاهان و یک عامل محدودکننده رشد آن ها در خاک‌های اسیدی است. با افزودن Si به خاک سمیت Al کاهش می یابد، به این دلیل است که Si با Al در محلول‌های رقیق تشکیل ترکیب هیدروکسی آلومینوسیلیکات خنثی می‌دهد که قابل جذب توسط گیاه نمی‌باشد.

ب) کاهش مسمومیت آهن(Fe) و منگنز(Mn):

عنصر سیلیسیم با توجه به نوع گیاه از چند طریق مسمومیت حاصل از آهن و منگنز را کاهش می‌دهد. در خاک‌های شمال کشور که میزان آهن و منگنز قابل استفاده برای گیاهان بسیار بالا است. سیلیسیم، مسمومیت ناشی از این عناصر را در گیاهانی مثل جو و لوبیا را کم می کند و باعث تغییر در توزیع منگنز در درون بافت برگ می‌شود. با نبود سیلیسیم، توزیع منگنز غیر یکنواخت شده و به صورت موضعی و یا لکه مانند در سطح برگ انباشته شده و در نهایت مسمومیت را سبب می‌گردد.
در گیاهانی مثل برنج، سیلیسیم با افزایش حجم و استحکام فضای سرشار از هوا، در ریشه‌ها و ساقه‌ها و در نتیجه با افزایش جابجایی اکسیژن از شاخه‌ها به ریشه‌های غرقاب، قدرت اکسیدکنندگی ریشه‌ها را افزایش می ‌دهد.

ج) متحرک کردن فسفر (p) خاک:

جذب عناصر توسط گیاه به صورت رقابتی است به عنوان مثال آنیون فسفات در حضور سیلیکات جذب نخواهد شد و سیلیکات در آزادسازی عنصر فسفر نقش مهمی دارد.

د) افزایش مقاومت گیاهان به آفات، بیماری‌ها و ورس (خوابیدگی):

سبب افزایش تحمل نسبت به تنش های زیستی از قبیل آفات و بیماری هایی مانند کرم ساقه خوار، زنجرک، سن و انواع پسیل و بلاست برنج و سفیدک های پودری در گونه های غلات مثل برنج و همچنین نیشکر می گردد و حتی در برخی موارد باعث کاهش بیماری های ریشه ای ناشی از پیتیوم و فوزاریوم در اثر جذب ریشه ای سیلیسیم می شود.
سیلیسیم در دیواره سلول‌های آوند چوبی ته نشین شده و از فرو ریختن آوندها در شرایط تعریق زیاد جلوگیری می‌کند. همچنین با استحکام ساقه، موجب کاهش ورس در گیاهان می‌شود. این عنصر سبب ایستایی بیشتر برگ‌ها می‌شود و اثر اصلاحی سیلیس بر عمود بودن برگ، زمانی مفید خواهد بود که گیاه در تراکم بالا کشت شده و محدودیت نور برای فتوسنتز وجود دارد.

ه) افزایش عملکرد و تولیدات فتوسنتزی:

کاربرد سیلیس باعث افزایش اندازه برگ، تعداد برگ و سطح برگ گیاه می‌شود. همچنین با افزایش غلظت سیلیس در محلول غذایی وزن خشک برگ نیز به طور کاملاً معنی‌داری افزایش می‌یابد. این عنصر با سرعت بخشیدن به رشد رویشی و افزایش تولید ماده خشک و کاهش تعرق، باعث افزایش کمیت دانه و در نهایت باعث افزایش تولیدات فتوسنتزی و عملکرد اقتصادی می‌گردد.

علائم کمبود سیلیسیم:

علائم کمبود سیلیسیم روی برگ های جدید، ریشه ها یا ساقه ها به صورت ناهنجاری، سخت شدن و گاهی ضخیم شدن گیاه نمایان می شود. هنگامی که گیاهان بدون سیلیسیم رشد می کنند، حساسیت آن به بیماری‌هایی مثل بلاست یا پوسیدگی قهوه‌ای افزایش، از نظر ساختاری ضعیف، برگ‌ها و ساقه‌ها پژمرده شده در نهایت موجب خوابیدگی (ورس) می‌شود. با کمبود سيليس در گیاهان، مقدار کلروفيل کم شده و در نتيجه آن فتوسنتز در گياه کاهش مي يابد. اين امر به دلیل نقش سيليس در زنجيره فتوسنتزي و ممانعت از تخريب زنجيره کلروفيلي است. همچنین عملکرد دانه و درصد رسیدگی دانه ها پایین آمده که در نتیجه آن عملکرد گیاه با کاهش مواجه می گردد.

سیلیسیم پتاسیم

انتقال سیلیسیم در گیاه:

جابجایی سیلیسیم در گیاهان در درون آوندهای چوبی صورت می گیرد. بنابراین توزیع آن در شاخه و برگ ها و اندام های هوایی، به وسیله میزان تعرق در اندام ها تعیین می شود. بخش عمده سیلیسیم در درون آپوپلاست برجا می ماند و پس از تبخیر از بخش های انتهایی جریان تعرق به طور عمده در بخش بیرونی دیوارهای سلول های بشره، در دو سطح برگ ها به صورت سیلیکات بی شکل و یا به شکل اصطلاح اوپال فیتولیت ها ته نشست می کند. میزان جذب سیلیسیم توسط گیاه به فاکتورهای خاکی و گیاهی بستگی دارد که از فاکتورهای گیاهی، متابولیزم گیاه و تعرق تاثیرگذار هستند.

ویژگی های سیلیس پتاس 

سیلیسیم در بافت های اپیدرمی سلول های برگ و ریشه به فرم ژل سیلیکا تجمع می یابد. این لایه پایداری مکانیکی، افزایش تحمل به ورس و پایداری بیشتر اتصال دانه به خوشه را در برخی از گونه های غلات دانه دار سبب می گردد. افزایش استحکام مکانیکی ایجاد شده توسط سیلیسیم، دریافت انرژی نورانی خورشید توسط برگ گونه های غلات را افزایش می دهد. برگ ها سبز تیره و سفت تر شده و روند پیری آن ها نیز کند می شود.

از این رو قابلیت فرآیند فتوسنتز توسط برگ ها و در نهایت فرآیند های رشدی افزایش می یابد. رسوب سیلیسیم در ساقه، برگ و بخش های مختلف خوشه و بذر، کاهش تعرق از کوتیکول را به همراه داشته که به واسطه تجمع سیلسیم در دیواره های سلولی اپیدرم و ممانعت از تلف شدن آب از کوتیکول از فروریختن اوندها جلوگیری می کند و در نتیجه سبب افزایش مقاومت به ورس، تنش های ناشی از دماهای بالا و پایین، تابش شدید اشعه ی خورشید و ماوراء بنفش و خشکی می شود.

اشکال مختلف سیلیسیم در خاک:

سیلیس در طبیعت به صورت آزاد و یا به صورت ترکیب با سایر عناصر وجود دارد. جذب این عنصر توسط گیاهان به شکل ارتوسیلیسیک اسید (اسید سیلیسیک هیدراته شده) است. سیلیسیم در خاک به 3 شکل وجود دارد:

الف) سیلیسیم موجود در فاز جامد شامل سیستم‌هایی است که در ساختمان کانی‌های رسی و سیلیکات‌های آمورف (بی‌شکل) یافت می‌شود که مهم‌ترین منبع اولیه تأمین سیلیسیم مورد نیاز هستند.

ب) سیلیسیم جذب سطحی شده: این نوع از سیلیسیم در دسترس ترین منبع تأمین این عنصر است.

ج) سیلیسیم موجود در محلول خاک: سیلیسیم موجود در محلول خاک به صورت اسید مونو سیلیسیک است.
سیلیسیم محلول از انحلال و فروپاشی سیلیکات‌های بی‌شکل و سیلیسیم موجود در کانی‌های رسی حاصل می‌شود و جذب سطحی سیلیکات از طریق تبادل لیگاندی یا نفوذ آنیونی صورت می‌گیرد.

اثرات سیلیکات پتاسیم بر گیاه

سیلیکات پتاسیم چیست؟

سیلیکون یکی از بهترین عناصر برای تولید گل در گیاهان با ساقه و برگ بزرگ مانند گندم، جو، برنج، انگور، خیار،‌ نیشکر، خربزه و گیاهان زینتی است که رشد و گلدهی گیاهان را تسریع می کند. سیلیکون به عنوان محافظ برای مقاومت گل ها و گیاهان در برابر خشکسالی استفاده می شود. شکل ظاهری آن، بلوری و به رنگ سفید می باشد.
از مهمترین فواید سیلیکات پتاسیم، تامین عنصرهای سیلیس و پتاسیم در درختان میوه می باشد. این ترکیب به عنوان مکمل در خاک و به صورت کود سیلیکات پتاسیم محلول به میوه ها اسپری می گردد. شاید با خودتان بگویید که خاک ها به صورت خودکار حاوی سیلیس می باشند و نیازی به کود دهی نمی باشد. اما واقعیت این است که برداشت مکرر محصولات زارعی،‌ به خصوص محصولاتی که در طی دوره‌ی رشد و باروری، سیلیس زیادی مصرف می‌کنند مقدار سیلیس خاک را به شدت کاهش می دهند.

اثرات سیلیکات پتاسیم بر گیاه:

کود سیلیکات پتاسیم مایعی بی رنگ و غلیظ است که به عنوان یک قارچ کش طبیعی برای دفاع از گیاهان در برابر حملات حشرات و قارچ ها به گیاه کمک می کند.
کود سیلیکات پتاسیم با ذخیره شدن در دیواره سلول های اپیدرمی و افزایش توانایی گیاه در نگه داشتن برگ ها به سمت منبع نور، به رشد گیاه کمک می کند و همچنین باعث افزایش قدرت ساقه برای تحمل وزن بیشتر می شود. سیلیکات پتاسیم باعث افزایش جذب و توزیع مواد غذایی می شود و به افزایش کلروفیل و کربوکسیلاز در برگها کمک می کند. کمبود پتاسیم در محصولات سبب اختلال در رسیدگی میوه و تولید میوه های ریز می شود.

مزیت های فراوان استفاده از سیلیکات پتاسیم:

افزایش سبزینگی گیاهان:

گاهی اوقات تابش شدید نور خورشید و افزایش دما موجب آفتاب سوختگی برگ درختان، تضعیف سبزینگی گیاهان، آسیب رسیدن به بافت سبز میوه و تیره شدن ظاهر آن ها می گردد. کشاورزان می توانند با استفاده از کود سیلیکات پتاسیم که عنصر حیاتی سیلیس و پتاسیم را در اختیار گیاه قرار داده، مانع از ابتلای گیاهان به خطر خشکی شده و سبب افزایش سبزینگی، کمیت و کیفیت محصول خود شوند.

جلوگیری از خمیدگی گیاهان:

ورس یا خمیدگی گیاه مشکل رایجی است که با افزایش رشد طولی شاخه و تنه‌ی گیاهان در محصولات کشاورزی به چشم می خورد. با استفاده از این کود موقعیت قرارگیری شاخه ها و برگ ها در نرمال ترین حالت ممکن قرار می گیرد. به علاوه در رشد زایشی و افزایش عملکرد گیاهان نیز تاثیر موثر باشد.

درشت کردن اندازه ی میوه ها:

عنصر پتاسیم در درشت کردن و بهبود رنگ میوه ها، نقش زیادی دارد. در اثر کمبود پتاسیم اندازه‌ی میوه ها ریز و رنگ آن ها کدر می شود. افزون بر این فقر پتاسیم در میوه ها، سبب اختلال در رسیدگی آنها شده و به دنبال آن طعم ناخوشایندی دارد. این عنصر با بالا بردن متابولیسم گیاهان به رشد متعادل ریشه‌ی آنها کمک می کند.

افزایش زمان انبارداری محصول:

مدت ماندگاری محصول با استفاده از کود سیلیکات پتاسیم به دلیل تقویت آنها از نظر ریزمغذی سیلیسیم و پتاسیم بالا می رود. بنابراین زمان انبارداری محصولات کشاورزی نیز بدون هیچ خرابی و تلفاتی، افزایش می یابد.

اصلاح کننده خاک:

این کود به عنوان یک اصلاح کننده خاک از نظر مواد مغذی سیلیسیم و پتاسیم برای زمین های کشاورزی عمل می کند. به عبارت دیگر استفاده از کود سیلیکات پتاسیم، کمبود سیلیسیم خاک هایی را که به دفعات برای جبران و تنظیم پتاسیم آن ها مورد استفاده قرار گرفته اند.

افزایش مقاومت گیاهان:

این نوع کود سبب افزایش مقاومت گیاهان در مقابل هجوم آفاتی مانند شته،‌ کنه،‌ کرم ساقه خوار و… می گردد. علاوه بر این سیلیکات پتاسیم، مقاومت گیاهان را در مقابل تنش غیر زیستی مانند خشکی و شوری بالا می برد.

کنترل کردن بیماری ها:

کود سیلیکات پتاسیم با بی نیاز کردن زمین های زارعی و محصولات کشاورزی از نظر سیلیسیم و پتاسیم، سبب کنترل بیماری های گیاهان مانند پژمردگی ورتیسیلیومی، سفیدک پودری می شود و در واقع مانند یک عایق عمل می کند و به بازسازی دوباره‌ی بافت آن ها کمک می کند.

قبل و بعد استفاده از سیلیس پتاس

بهبود کیفیت رشد گیاهان زینتی و گلدانی:

گیاهان گلدانی به دلیل کمبود مواد مغذی در خاک گلدان ها، نسبت به گیاهان در مزرعه، از رشد و کیفیت پایینی برخوردار هستند. یکی از مواد تاثیر گذار در کیفیت خاک های گلدانی، عنصر سیلیسیم می باشد. با افزودن این کود به خاک های گلدانی می توانید شاهد بهبود رشد گیاهان خانگی و زینتی خود باشید.

سخن پایانی:

با توجه به مزیت های فراوان کود سیلیکات پتاسیم و نیاز گیاهان به عنصر سیلیسیم و پتاسیم می توان از این کودها در محصولات کشاورزی ارگانیک استفاده کرد. استفاده از سیلیسیم در کشاورزی ضمن آنکه هیچ پسماندی در محصول و محیط زیست بر جای نمی گذارد، به عنوان عاملی موثر در برنامه ی مدیریت تلفیقی آفات و بیماری های گیاهی محسوب می شود. سیلیسیم سبب توقف فعالیت آفاتی مثل کرم های ساقه خوار، زنجرک های قهوه ای و سبز و کنه های تارعنکبوتی می شود.
در صورت کمبود پتاسیم نیز رشد گیاهان به کندی پیش می رود و نمی توانند در برابر بیماری های میکروبی و قارچی مقاومت کنند. این عنصر برای ایجاد میوه های درشت و قابل صادرات موثر است و علاوه بر این سومین عنصر ضروری بعد از نیتروژن و فسفر جهت رشد گیاهان و محصولات زراعی محسوب می شود.
نکته: جذب سیلیکات پتاسیم از طریق پوست و استنشاق است و باعث تحریک پوست و سیستم تنفسی می شود. بنابراین کشاورزان و دامداران باید در استفاده از این کود دقت نمایند.

ما شرکت خدمات کشاورزی و باغبانی آرکاکاران  برای بهبود باغبات و کشاورزی شما عزیزان به معرفی انواع کودهای شیمیایی و ارگانیک کشاورزی و همچنین دوره های آموزش کشاورزی و باغبانی فراهم نموده ایم. امید است که با انجام مشاوره های باغبانی مجموعه آرکاکاران بیشترین ثمره را از اراضی خود بدست آورید.

آدرس سایت: arkakaran.com

نویسنده: مهندس احمدوند

خرید کود سیلیکات پتاسیم بارسلوس